Nội dung trong bài:
L4-L5 là hai đốt thấp nhất của cột sống thắt lưng. Kết hợp với đĩa đệm gian đốt sống, khớp, thần kinh và mô mềm, đốt sống lưng L4-L5 đảm nhiệm một số chức năng quan trọng bao gồm chức năng nâng đỡ cơ thể và cho phép thân người di chuyển theo nhiều hướng khác nhau.
Vì phải chịu một trọng tải nặng và một tầm vận động khá rộng, L4-L5 thường có nguy cơ bị tổn thương nặng hơn so với các khu vực khác của cột sống và dễ gặp phải các vấn đề như thoái hóa, thoát vị đĩa đệm,….
Những vấn đề phổ biến của L4-L5
Một số những chấn thương và rối loạn phổ biến thường gặp ở phân đoạn đốt sống L4-L5 bao gồm:
- Khớp. Do mức độ hoạt động nhiều hơn các khớp xương đốt sống khác nên L4- L5 thường gặp phải các vấn đề liên quan đến mặt khớp hơn. Chẳng hạn như chứng thoái hóa xương khớp, hình thành u nang hoạt dịch (một túi chứa đầy dịch) và việc mất vững cột sống thắt lưng (sự di lệch của đơn vị vận động cột sống vượt quá giới hạn vận động bình thường của nó do lực tác động nào đó).
- Đĩa đệm. Đĩa đệm gần đốt sống L4-L5 có nguy cơ bị thoái hóa cao hơn các đốt sống thắt lưng khác. Nguyên nhân được cho là trọng lực được dồn nặng nhất vào khu vực này do vị trí giải phẫu thấp nhất. Sự giảm chiều dày của đĩa đệm do thoái hóa sẽ làm mất độ cong sinh lý của cột sống. Một số trường hợp đĩa đệm có thể bị thoát vị do thoái hóa hay chấn thương tại chỗ.
- Thoát hóa cột sống thắt lưng. Vỡ cuống sống (phần xương nối từ cung đốt sống đến các mặt khớp) thường xuyên xảy ra ở mức L4-L5 do sự tập trung lực vào vùng này. Thông thường vỡ xương rất ít khi xảy ra, tuy nhiên tần số các tác động vi chấn quá dày đặc, xương sẽ hình thành các phản ứng bất lợi.
- Lão hóa. Diện tiếp xúc giữa 2 các xương đốt sống với nhau sẽ bị hao mòn theo tuổi tác nhất là những bệnh nhân trên 60 tuổi gây ra các hiện tượng trượt đốt sống, thoát vị đĩa đệm, mất đường cong sinh lý .v..v.
- Hẹp ống sống. Hẹp lỗ xương mà các dây thần kinh đi qua do sự phát triển bất thường của các chồi xương hoặc những thay đổi do quá trình thoái hóa có thể gây ra chèn ép rễ tại những vùng bị hẹp.
-
L4 L5 là các vị trí dễ chấn thương nhất.
Những chấn thương bên ngoài do té ngã hoặc tai nạn xe cộ có thể gây ra sự sai khớp, vỡ xương hoặc hội chứng chùm đuôi ngựa. Trong một số hiếm trường hợp, khối u và viêm nhiễm cũng có thể phát triển tại khu vực L4-L5.
Triệu chứng điển hình
Đau ở phân đoạn đốt sống L4-L5 có thể xuất phát từ khớp hoặc cơ hoặc những triệu chứng khác lan dọc theo dây thần kinh. Đau thường khu trú và âm ỉ ở vùng thắt lưng, đôi khi có cảm giác bị cứng ở vùng lưng.
Tùy thuộc vào kiểu đau và mức độ nghiêm trọng của nguyên nhân nền mà phân đoạn L4-L5 có thể gây ra kiểu đau lan tỏa dọc theo dây thần kinh hay còn được gọi là đau thần kinh tọa, triệu chứng điển hình gồm có:
- Đau chói. Đau chói là cảm giác đau bỏng rát có nguồn gốc từ phần lưng dưới và di chuyển dọc xuống chân theo đường đi đặc thù của dây thần kinh, thình thoảng ảnh hưởng cả đến bàn chân.
- Tê. Tê tại nhiều bộ phận khác nhau như đùi, cẳng chân, bàn chân và/hoặc ngón chân.
- Yếu. Cảm giác yếu trong khi vận động ở các bộ phận như đùi, gối hoặc bàn chân theo nhiều hướng khác nhau.
- Dị cảm, được miêu tả như cảm giác châm chích hoặc kiến bò.
Cũng có trường hợp bạn sẽ đau như dao đâm ở một khu vực nào đó. Trong khi đau kiểu lan theo dây thần kinh thường một lúc chỉ gây ra đau một bên chân, thỉnh thoảng, cả 2 chân cũng có thể bị ảnh hưởng đồng thời.
Một chấn thương gây ra hội chứng chùm đuôi ngựa có thể gây ra những cơn đau nặng, yếu, tế, châm chích hoặc liệt ở cả 2 bên chân. Một số trường hợp có thể bị mất hoàn toàn sự kiểm soát của ruột và bàng quang. Tình trạng này được gọi là hội chứng chùm đuôi ngựa, lúc này cần phải cấp cứu ý tế và yêu cầu diều trị khẩn cấp để bảo tồn chức năng cẳng chân đồng thời giữ lại chức năng ruột và bàng quang của bạn.
Những phương pháp điều trị không phẫu thuật thường được các chuyên gia cố gắng áp dụng trước tiên. Trong một số trường hợp khẩn cấp, phẫu thuật có thể được cân nhắc.
Điều trị L4-L5
Điều trị đốt sống lưng L4-L5 kinh điển thường bắt đầu bằng các phương pháp không phẫu thuật. Trong trường hợp các triệu chứng của lưng vàchân không cải thiện hoặc trong trường hợp đặc biệt khẩn cấp, phẫu thuât sẽ được cân nhắc.
Điều trị không phẫu thuật cho L4-L5
Bao gồm các phương pháp:
- Thuốc: Cả thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn đều có thể được sử dụng để giảm đau. Thuốc giảm đau kháng viêm NSAID thường được sử dụng đầu tiên. Opioids, tramadol và corticoid thường được sử dụng trong những trường hợp đau nặng.
- Vật lý trị liệu: Thể dục và vật lý trị liệu có thể được điều chỉnh tùy vào sự xuất phát của điểm đau. Những liệu pháp trị liệu chuyên sâu giúp cơ lưng và các khớp xương ổn định và điều hòa tốt hơn đồng thời cung cấp sự giảm đau lâu dài.
- Chiropractic: Nắn chỉnh cột sống bằng phương pháp Chiropractic có thể giúp giảm đau tận gốc, tác động vào đúng đốt sống đang gặp vấn đề của bạn.
- Tự chăm sóc: Nhằm đẩy nhanh quá trình chữa lành và ngăn ngừa sự tiến triển của chấn thương ở đốt sống lưng L4-L5 tiến triển nặng thêm, một vài phương pháp dưới đây sẽ hỗ trợ bạn:
– Tránh lặp lại việc cúi người, tác động trực tiếp vào xương sống quá nhiều lần.
– Tránh các cử động đột ngột, chẳng hạn như nhảy.
– Tránh các bài tập cường độ cao và nâng tạ khối lượng lớn.
Điều quan trọng là chúng ta cần điều chỉnh tư thế đúng trong khi đứng, ngồi, đi bộ, nằm và nâng các vật nặng lên khỏi mặt sàn để duy trì độ cong bình thường của cột sống nhằm hạn chế tối thiểu những vi chấn thương có thể xảy ra.
Bên cạnh đó, lối sống lành mạnh, theo đuổi một chế độ luyện tập hợp lý, bỏ thuốc lá và giảm cân (trong trường hợp bạn thừa cân) cũng góp phần làm giảm nguy cơ xảy ra các vấn đề xuất phát từ L4-L5.
- Điều trị tiêm: Điều trị tiêm có thể giúp giảm viêm và/hoặc ngăn chặn xung dẫn truyền tín hiệu đau lên não, từ đó làm cắt cơn đau của bạn hiệu quả. Điều trị tiêm dưới hướng dẫn của X–quang có cản quang thường xuyên được sử dụng giúp điều chỉnh vị trí mũi kim đồng thời cải thiện độ chính xác của chẩn đoán và giảm các nguy cơ hệ thống. Tiêm thuốc cũng có thể dùng trong chẩn đoán. Điều trị tiêm thường được cân nhắc sau khi thất bại với các phương pháp điều trị không phẫu thuật khác. Việc tiêm này cũng mang theo một số nguy cơ như biến chứng chảy máu hoặc tổn thương thần kinh vùng thắt lưng.
Điều trị phẫu thuật
Phẫu thuật có thể được cân nhắc khi có thiếu hụt thần kinh chẳng hạn như tê hoặc yếu ngày càng tiến triển mặc dù đã trải qua nhiều tuần điều trị bằng các phương pháp không phẫu thuật tối ưu. Để đạt được sự thành công trong phẫu thuật, chỉ định phẫu thuật của bạn phải được đưa ra một cách hợp lý và đúng thời điểm. Trong các trường hợp khối u hoặc viêm nhiễm, phẫu thuật cũng là một lựa chọn được ưu tiên.
Như đối với bất kỳ cuộc phẫu thuật nào, luôn luôn tồn tại những nguy cơ mà biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra như viêm nhiễm, tổn thương thần kinh, chảy máu, hoặc phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Trước khi quyết định phẫu thuật, điều quan trọng bạn không thể bỏ qua là thảo luận với bác sĩ về những nguy cơ đó, bàn về những sự lựa chọn thay thế phẫu thuật còn có thể áp dụng.
Phòng khám thần kinh cột sống cơ xương khớp Việt Mỹ với đội ngũ bác sĩ -chuyên gia hàng đầu sẽ giúp bạn giải quyết các vấn đề về cột sống của mình một cách tối ưu và chu đáo nhất. Hãy liên hệ với chúng tôi để nhận được sự tư vấn hoàn toàn miễn phí.
Hotline 097 184 8800 hoặc 024 6027 9800.
Địa chỉ: tầng 5, tòa nhà Hòa Phát, số 257 Giải Phóng, Đống Đa, Hà Nội
